زیگیل تناسلی یا HPV چیست؟

زگیل تناسلی از جمله بیماری های شایع و عموما کم خطری است که از طریق ویروس پاپیلومای انسانی به وجود می آید. زگیل های تناسلی معمولا اطراف مناطق جنسی مانند اطراف مقعد و داخل روده بزرگ، فرج و بر روی آلت جنسی پدیدار می شود و به صورت توده هایی به رنگ پوست خود را نشان می دهند. معمولا در صورت درمان منجر به سرطان نمی شوند اما قابل انتقال به دیگران هستند.

تاکنون بیش از ۲۰۰ رده از ویروس اچ‌پی‌وی شناخته شده است و بسیاری آن را با زگیل‌های تناسلی می‌شناسند. این ویروس اما عامل بروز سرطان‌های گردن رحم، حلق، مقعد و آلت جنسی هم هست.

ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV یک ویروس حاوی DNA است که بیش از دویست رده آن شناخته شده است و بیش از ۴۰ نوع آن نواحی جنسی را درگیر می‌کند.  یکی از عمده‌ترین راه‌های انتقال این ویروس، تماس جنسی است. از هر ۴ فرد با آلت جنسی منتسب به زنانه، ۳ فرد در طول زندگی به این عفونت مبتلا می‌شوند. دراکثر مواقع عفونت‌های ناشی از HPV جدی نیستند، نشانه‌ای از خود بروز نمی‌دهند و خودبخود و بدون نیاز به درمان از بین می‌روند. به دلیل همین بروز ندادن نشانه‌های ظاهری است که ویروس HPV به راحتی منتقل می‌شود و بر خلاف باور عامه که ویروس‌های دیگری همچون HIV را خطر اصلی روابط جنسی محافظت نشده می‌داند، اچ‌پی‌وی این روزها شایع‌ترین ویروسی است که با تماس جنسی منتقل می‌شود. تنها چند رده از این ویروس موجب بروز سرطان‌های اندام‌های جنسی و تولید مثل، مقعد و حلق می‌شوند.

رعایت بهداشت در روابط جنسی و دوری از تماس‌های جنسی پرخطر مهم‌ترین روش پیشگیری از آلوده شدن به این ویروس است. در اینجا منظور از تماس جنسی پر خطر رابطه جنسی بدون حفاظت دهانی، رابطه جنسی بدون حفاظت مقعدی، تماس آلت‌های جنسی بدون حفاظت، دخول بدون حفاظت و حتی تماس مستقیم پوست یا دست با آلت جنسی فرد مبتلا به ویروس است. هنوز شواهد علمی قابل استنادی برای تأیید انتقال ویروس از طریق صندلی توالتی که فرد ناقل ویروس استفاده کرده است و یا شنا در استخری که فرد ناقل در آن شنا کرده وجود ندارد.

همانطور که گفته شد تنها چند رده از این ویروس می‌توانند موجب بروز سرطان شوند. ویروس اچ‌پی‌وی به عنوان عامل چهار نوع سرطان شناخته می‌شود؛ سرطان‌های حلق و دهان، سرطان آلت جنسی، سرطان مقعد و سرطان گردن رحم. همین‌جا یادآوری می‌کنیم که تست پاپ‌‌اسمیر مستمر و به طور متوسط هر سه سال برای افرادی که رحم دارند یکی از راه‌های پیشگیری و درمان به موقع سرطان رحم است.

باقی رده‌های ویروس تنها موجب بروز زگیل‌های پوستی می‌شوند که به راحتی هم قابل درمانند، اما بسته به بدن فرد و سیستم ایمنی‌اش، نیاز به طول زمان‌های متفاوتی برای دفع از بدن وجود دارد و تنها آزمایش‌های ویژه بعد از طی درمان می‌تواند شخص را از وضعیت ویروس در بدنش مطمئن کند.

پس از کشف ارتباط ویروس اچ‌پی‌وی و این سرطان‌ها و به ویژه با افزایش شیوع ویروس و سرطان‌ها توجه زیادی به ویروس اچ‌پی‌وی جلب شده است و به روایتی آن‌را خطرناک‌تر از ویروس اچ‌آی‌وی یا ایدز می‌کند. شیوع این ویروس در میان نوجوانان و جوانان بالاست. در این سنین عطش برای برقراری تماس جنسی و رابطه جنسی زیاد است. نهی و ممنوعیت برقراری روابط جنسی برای پیشگیری از شیوع این بیماری به هیچ وجه کافی نیست و تنها آگاه‌سازی و آموزش رعایت بهداشت جنسی می‌تواند از بروز آن پیشگیری کند.

واکسیناسیون و تکمیل دوره‌های چندگانه بهترین و امن‌ترین راه برای پیشگیری از ابتلا به ویروس برای همه افراد از هر جنس و جنسیت، گرایش و رفتار جنسی، به ویژه پیش از آغاز فعالیت جنسی توصیه  می‌شود. این واکسن می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان رحم را تا ۷۰٪ و بروز زگیل‌های تناسلی را تا ۹۰٪ کاهش دهد.

این واکسن‌ها تاثیری بر انواع ویروس‌های HPV که فرد ممکن است به آن مبتلا باشد ندارند.

 

برای اطلاع از درمان زگیل های تناسلی اینجا را مطالعه کنید.

چطور ویروس HPV وارد بدن ما می‌شود؟

انواع رده‌های HPV که موجب بروز زگیل‌های تناسلی می‌شوند، عمدتاً از طریق تماس پوستی در رابطه‌ جنسی همراه با دخول منتقل می‌شوند. ویروس معمولاً در اطراف آلت‌های جنسی و مقعد دیده می‌شود و تجمع کمتری در ناحیه دهان یا گلو دارد.

زگیل‌های تناسلی در افرادی که ناقل ویروس HIV هستند، بعد از تماس با ویروس HPV  با احتمال بیشتری بروز پیدا می‌کند. قدرت سیستم ایمنی بدن یکی از مهم‌ترین معیارها در بروز زگیل‌های پوستی است. افرادی که بدنشان ایمنی پایین‌تری دارد، از جمله آنها که به ویروس HIV و یا سایر بیماری‌هایی که توان ایمنی بدن را پایین می‌آورد،  مبتلا هستند زگیل‌ها را بیشتر بروز می‌دهند، چرا که از توانایی پایین‌تری برای مقابله با ویروس برخوردارند.

در طول رابطه جنسی مقعدی، HPV می‌تواند در ناحیه کانال مقعدی منتشر شود. بعضی از انواع اچ‌پی‌وی می‌تواند موجب تغییراتی در برخی از سلول‌های داخل مقعد شود و موجبات سرطان مقعد را فراهم آورد. در مردانی که با مردان دیگر روابط جنسی دارند و HIV+ هستند، احتمال بروز این تغییرات بالاتر گزارش شده است. 

زگیل‌های تناسلی کی و کجا به وجود می‌آیند؟

زگیل‌های تناسلی ممکن است بصورت برجستگی‌های بی‌درد در ناحیه آلت جنسی و یا حول مقعد بر روی باسن دیده شود. این زگیل‌ها نزدیک مجرای ادرار، زیر پوست ختنه‌گاه یا غفله، بر روی قضیب یا حول فرج یا در نواحی داخل آن و نیز بیرون یا درون مقعد دیده می‌شوند. زگیل‌ها اشکال مختلفی دارند. برخی به شکل یک لکه سفید مسطح و برخی دیگر مانند دسته‌های کوچک گل‌کلمی پدیدار می‌شوند.

زگیل‌ها ممکن است ۴ هفته تا ۸ ماه بعد از تماس با ویروس HPV، و گاهی هم دیرتر بر سطح پوست دیده شوند و گاهی هم اصلا زگیلی دیده نمی‌شود. انتقال ویروس از فرد ناقل به فرد دیگر ربطی به وجود زگیل بر پوست ندارد و حتی اگر زگیلی دیده نشود، ویروس همچنان می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

معمولا در مراحل اولیه سرطان گردن رحم با منشا HPV، هیچ علایمی دیده نمی‌شود اما این نشانه‌ها می‌تواند شامل خونریزی‌های شدید یا غیرطبیعی واژنی و یا خونریزی بین پریودها باشد. اگر شما این علایم را می‌بینید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

اکثر افراد با ابتلا به زگیل‌های تناسلی دچار مشکلات بلندمدت نمی‌شوند. در افراد باردار، زگیل‌های تناسلی می‌توانند بزرگتر باشند، خونریزی داشته باشند یا عفونی شوند. زگیل‌های تناسلی می‌توانند به نوزاد هم منتقل شوند، اما این احتمال پایین است. برخی از انواع HPV موجب تغییراتی در سلول‌ها می‌شوند که منشا سرطان‌های گردن رحم، قضیب، فرج، مقعد و یا گلو هستند. در میان این سرطان‌ها، سرطان گردن رحم شایع‌ترین است.

زگیل تناسلی خطرناک تر از ایدز در حال رشد

 

این بیماری که (کوندیلوما آکومیناتا Condylomata acuminata - یا زگیل تناسلی) نامیده میشود در آستانه اپیدمی شدن است و سال گذشته روزانه یک تا دو نفر از مبتلایان این بیماری مبتلا می شدند اما امسال این رقم به 10 تا 15 مرد در یک روز رسیده است.

مردانی که به این بیماری مبتلا می شوند نزد پزشک متخصص مجاری ادرار می روند و زنان هم به پزشک متخصص زنانمراجعه می کنند. در بین زنان مبتلا به ایدز، این بیماری همیشه رواج داشته و میزان شیوع آن هم نسبت به قبل در میان این بیماران تغییری نکرده است.

زگیل های تناسلی زائده های گوشتی کوچکی هستند که ممکن است در هر قسمتی از ناحیه تناسلی زن یا مرد ظاهر شوند. عامل این بیماری نوعی ویروس است که ازطریق تماس مستقیم با زگیل تناسلی و یا پوست آلوده به ویروس و اغلب از طریق ارتباط جنسی، منتقل می شود .این بیماری در بین افراد مبتلا به ایدز شیوع بیشتری دارد.

را ه های درمان این بیماری قداماتی مانند سوزاندن، منجمد کردن یا استفاده از لیزر عنوان می کند که بیشتر توسط پزشکان متخصص پوست انجام می شود.

راه مطمئن پیشگیری از این بیماری نیز تزریق واکسن آن است که براساس پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی از حدود 9 سالگی تا حداکثر 25 سالگی و پیش از شروع فعالیت جنسی باید تزریق شود. ولی دکتر عبدالباقی تاکید می کند آن انواعی از ویروس که در واکسن هست، معمولاً علامت اش کمتر به صورت زگیل ظاهر می شود. ولی وقتی زگیل در کسی دیده می شود، نشانه آن است که ممکن است انواع دیگر ویروس هم از طریق جنسی به فرد منتقل شود و برای مقابله با آن انواع دیگر بهتر است به فرد واکسن تزریق شود.

برای کسانی که فعالیت جنسی شان آغاز شده، تزریق واکسن چندان فایده ای ندارد و بهتر است در صورت بروز عارضه زگیل تناسلی به روش های درمانی روی بیاورند.

حتی یک عدد از واکسن این بیماری در ایران موجود نیست و افراد باید آن را از خارج تهیه کنند.  این واکسن به ایران وارد شده و مانند بسیاری از واکسن ها که در ایران ساخته نمی شود، از خارج وارد می شود و بسیاری از پزشکان هم آن را در اختیار دارند.

خطرات زگیل تناسلی برای زنان

زگیل تناسلی می تواند عامل سرطان دهانه رحم باشد

زگیل تناسلی به خودی خود نه کشنده است و نه خطرناک اما از آنجا که می تواند عامل بیماری خطرناک سرطان دهانه رحم باشد باید بدان توجه شود. به گفته او اگر این ویروس زود تشخیص داده نشده و به سرطان پیشرفته منتهی شود، می تواند مرگ زا هم باشد اما در بیشتر مواقع ویروس زگیل تناسلی به سرطان منتهی نمی شود. 

زگیل تناسلی توجه ما را به این لحاظ جلب می کند که کسی که زگیل دارد، ممکن است انواعی از این ویروس را که با سرطان دهانه رحم ارتباط دارد از طریق تماس جنسی کسب کرده باشد. بیشتر نگرانی ما این است، نه اینکه بگوییم همه کسانی که زگیل دارند حتماً سرطان دهانه رحم می گیرند. خود این بیماری اصلاً کشنده نیست و فقط از طریق جنسی منتقل می شود».

خطرناک بودن این بیماری را در بی علامتی آن می داند و می گوید ویروس این بیماری ممکن است وارد بدن فرد بشود ولی هیچ علامتی در او بروز نکند و این مدت تا سالیان سال هم طول بکشد. در تمام این سالها، فرد انتقال دهنده این بیماری است بدون آنکه بداند خودش هم بیمار است.

 

برای اشنایی با بیماریهای مقاربتی اینجارار مطالعه کنید.

برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری این نکات را رعایت فرمائید

راه های پیشگیری

بهترین راه پیشگیری از بیماری زگیل تناسلی  آموزش و آگاهی است آموزشی که  باید در جاهایی که جوانان بیشتر هستند صورت بگیرد.

دخترها و یا پسرها باید “نه” گفتن را بدانند و یاد بگیرند و در شرایطی که فکر می کنند شرایط نامناسبی ست و خطر برای شان هست، “نه” بگویند و خودشان را در معرض خطر قرار ندهند، مثلا در میهمانی یا جای ناشناس بدون اینکه واقعاً بخواهند در یک رابطه نامناسب قرار نگیرند. 

استفاده از کاندم را هم راهکار مناسبی برای جلوگیری از شیوع این بیماری می داند به هرحال استفاده از کاندوم می تواند شیوع بیماری را خیلی کمتر کند. به خصوص اگر ارتباط مقعدی باشد، می تواند در آقایان مسئله ایجاد کند. در مورد خانم ها هم می تواند زگیل ناحیه مقعد ایجاد کند. ولی اگر از کاندوم استفاده کنند، این میزان بسیار کمتر می شود.

گر زگیل تناسلی درمان نشود، بزرگ می‌شود یا تعداد آن افزایش می‌یابد. زگیل تناسلی معمولاً بی‌خطر است و حتی اگر درمان نشود آسیبی به سلامتی نمی‌زند، اما تحمل آن ناراحت کننده است و ظاهر نا‌زیبایی دارد. با درمان کردن زگیل احتمال سرایت آن به دیگران کاهش می‌یابد.

علل زگیل تناسلی

چنانچه ویروس پاپیلوم انسانی (HPV ) پوست ناحیه تناسلی و مقعد را عفونی کند، زگیل تناسلی ایجاد می‌شود. زگیلهای تناسلی از شایعترین عفونتهای آمیزشی به شمار میروند. بیش از صد نوع ویروس پاپیلوم وجود دارد که هر یک بخش‌های مختلفی از بدن مانند دست و پا را درگیر می‌کند. حدود سی نوع ویروس پاپیلوم داخل و اطراف ناحیه تناسلی و مقعد وجود دارد، اما عامل ایجاد زگیل تناسلی فقط دو ویروس نوع ششم و یازدهم است.

انتقال زگیل تناسلی

ویروس پاپیلوم یعنی عامل ایجاد زگیل تناسلی به راحتی از راه رابطه جنسی منتقل می‌شود. هم بانوان و هم آقایان می‌توانند حامل این ویروس و منتقل کننده آن باشند.

ویروس پاپیلوم انسانی از راه تماس پوستی سرایت می‌یابد، بنابراین با تماس نزدیک ناحیه تناسلی نیز منتقل می‌شود و انتقال آن لزوماً منوط به رابطه جنسی دخولی واژینال یا مقعدی نیست.

اگر از کاندوم استفاده شود، ویروس منتقل نمی‌شود، اما ممکن است کاندوم تمام ناحیه تناسلی را نپوشاند و پوست ناحیه تناسلی بدون پوشش عفونی شود.

ویروس پاپیلوم عموماً هنگام وجود داشتن زگیل منتقل می‌شود، اما احتمال سرایت آن پس از از بین رفتن زگیل نیز وجود دارد.

به ندرت پیش می‌آید که در اثر سکس دهانی زگیل در دهان یا گلو یا روی لب‌ها ایجاد شود.

زگیل بدون رابطه جنسی مقعدی از ناحیه تناسلی به ناحیه اطراف مقعد منتقل می‌شود.

احتمال دارد که زگیل تناسلی هنگام زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود، البته این اتفاق به ندرت رخ می‌دهد.

زگیل تناسلی از راه بوسیدن، در آغوش گرفتن، استفاده اشتراکی از حوله یا حمام، شنا در استخر عمومی، صندلی توالت، لیوان، بشقاب یا دیگر وسایل غذاخوری مشترک منتقل نمی‌شود.

نشانه‌ها و علائم زیگیل تناسلی

اکثر بیماران مبتلا به عفونت HPV دچار زگیل تناسلی نمی‌شوند و ویروس به خودی خود از بین می‌رود. به این ترتیب ممکن است شما یا همسرتان هیچ گاه متوجه این عفونت ویروسی نشوید.

ایجاد شدن زگیل پس از تماس داشتن با ویروس از سه تا چند هفته یا حتی چند سال طول می‌کشد. ممکن است برآمدگی‌ها یا زائده‌های گوشتی کوچک یا تغییرات پوستی داخل یا روی ناحیه تناسلی یا مقعدی به چشم بخورد. زگیل تناسلی معمولاً بدون درد است، اما گاهی خارش دارد و ایجاد التهاب می‌کند.

چگونگی اطلاع از وجود ویروس و زگیل تناسلی

یگانه روش اطمینان از وجود عفونت ویروسی و زگیل تناسلی این است که پزشک زگیل را ببیند و عفونت را تایید کند. بنابراین حتی اگر خودتان یا همسرتان از وجود زگیل تناسلی مطمئن هستید، باز هم توصیه می‌کنیم که برای تایید تشخیص به پزشک مراجعه کنید.

حتی اگر همسرتان زگیل تناسلی نداشته باشد، باز هم احتمال دارد که شما با زگیل مواجه شوید. احتمال انتقال هم‌زمان بیش از یک عفونت منتقله جنسی وجود دارد. توصیه می‌کنیم در شرایط زیر برای بررسی وجود عفونت به متخصص مراجعه کنید:

بروز علائم یا مشکوک شدن به آنها در خودتان یا همسرتان

چنانچه خودتان یا همسرتان رابطه جنسی محافظت نشده داشته‌اید.

ابتلا به نوع دیگری از عفونت‌های قابل انتقال از راه رابطه جنسی

باردار بودن یا قصد بارداری داشتن

تشخیص زیگیل تناسلی

پزشک معمولاً زگیل تناسلی را با دیدن آن تشخیص می‌دهد و برای بررسی دقیق آن از ذره بین استفاده می‌کند.

ممکن است معاینه داخلی واژن یا مقعد برای بررسی وجود زگیل‌های داخلی انجام شود.

به ندرت لازم می‌شود تا برای معاینه دقیق‌تر زگیل از آن نمونه برداری شود. در صورت لزوم و با توجه به ناحیه نمونه برداری بی‌حسی موضعی اعمال می‌شود.

آزمایش‌های جدیدی برای جستجوی گونه‌های معینی از ویروس‌ها ابداع شده است، اما این آزمایش‌ها به طور معمول برای تشخیص زگیل تناسلی انجام نمی‌شود.

آزمایش خون برای تشخیص ویروس زگیل تناسلی انجام نمی‌شود.

جهت اطلاع از زمینه های مختلف فعالیت متخصصین کلیه اینجا را کلیک کنید.